English | Nederlands

Dinsdag 18 November

ArtCritic favicon

Loie Hollowell: Kaart van het kosmische lichaam

Gepubliceerd op: 2 Februari 2025

Door: Hervé Lancelin

Categorie: Kunstkritiek

Leestijd: 8 minuten

In haar monumentale doeken verandert Loie Hollowell de vrouwelijke lichaamsbeleving in een visuele symfonie waarin zwangere buiken planeten worden en borsten dubbele zonnen, een schilderachtige taal creërend waarbij elke vorm en kleur pulseert op het ritme van vrouwelijkheid.

Luister goed naar me, stelletje snobs. Ik weet dat jullie denken alles te weten over hedendaagse kunst met jullie obscure theorieën en vernissages waar de biologische wijn duurder is dan de tentoongestelde werken. Maar vandaag ga ik jullie vertellen over Loie Hollowell, geboren in 1983, een kunstenares die jullie keurige kleine categorieën verpulvert om iets werkelijk revolutionairs te creëren.

Terwijl onze hedendaagse kunstwereld het concept verheerlijkt ten koste van de sensatie, waar ingewikkelde uitleg verkozen wordt boven viscerale ervaringen, durft Hollowell precies het tegenovergestelde te doen. Haar monumentale doeken, met hun gebeeldhouwde reliëfs en hypnotiserende kleurverlopen, dompelen ons onder in een universum waar het vrouwelijke lichaam een kosmos wordt. Laat je niet misleiden: het gaat niet gewoon om nog een geometrische abstractie in het verzadigde landschap van hedendaagse kunst. Hollowell creëert een geheel nieuwe visuele taal, waarbij elke vorm, elke kleur pulseert op het ritme van de meest intieme ervaring van vrouwelijkheid.

Laten we haar recente serie “Split Orbs” uit 2021 nemen. Deze imposante werken, met hun tweelingbollen doorkliefd door lijnen van lichtkracht, vertegenwoordigen veel meer dan een louter formele verkenning. Ze belichamen een diepe meditatie over de dualiteit van het lichamelijke bestaan, vooral in de context van moederschap. Waar zoveel kunstenaars zich tevreden zouden stellen met een letterlijke voorstelling of een kille abstractie, biedt Hollowell ons een transcendente ervaring die al onze zintuigen aanspreekt.

Edmund Burke schreef in de achttiende eeuw over het sublieme als een ervaring die ons overstijgt en ons tegelijk vreest terwijl het ons onweerstaanbaar aantrekt. Hollowell actualiseert dit begrip door werken te creëren die ons confronteren met de oersterkte van het vrouwelijke lichaam, een kracht die in staat is leven te scheppen, maar ons ook tegenover onze eigen sterfelijkheid plaatst. In haar schilderijen is een eenvoudige cirkel nooit slechts een cirkel; het wordt beurtelings een voedende borst, een planeet in wording, een portaal naar een andere dimensie van ervaring.

Haar formele vocabulaire is uitzonderlijk rijk. De mandorla’s, die amandelvormen die tegelijkertijd de vulva en de heilige aureool van de middeleeuwse religieuze kunst oproepen, worden onder haar penseel ambigue symbolen die de eenvoudige dichotomie tussen heilig en profaan overstijgen. De spitsbogen, ontleend aan de gotische architectuur, veranderen in door melk gevulde borsten of mystieke bergen. Elke vorm draagt een veelheid aan betekenissen die elkaar wederzijds verrijken.

Licht speelt een belangrijke rol in haar werk, en niet alleen als schilderkundig effect. Door haar subtiele tinten en reliëfoppervlakken creëert Hollowell werken die hun eigen innerlijke licht lijken te genereren. Friedrich Wilhelm Schelling sprak over licht als manifestatie van het absolute in de materiële wereld. Hollowells schilderijen belichamen dit idee door licht te transformeren in een bijna tastbare aanwezigheid die tegelijkertijd de materialiteit van het lichaam onthult en overstijgt.

Haar kleurgebruik is bijzonder verfijnd. Hemelsblauw vervaagt in huidroze dat explodeert in bloedrood, waardoor een chromatische choreografie ontstaat die de stroom en terugkeer van lichamelijke sensaties oproept. In “Dilation Stage” (2024), haar meest recente serie, komt elke kleurvariatie overeen met een verschillende fase van de bevalling, en transformeert ze de fysieke ervaring in een visuele symfonie van zeldzame intensiteit.

Wat Hollowell echt onderscheidt van haar tijdgenoten is dat zij een perfect evenwicht behoudt tussen abstractie en figuratie. Haar werken kunnen gelijktijdig een vulva en het noorderlicht oproepen, een zogende borst en een zonsverduistering. Deze dubbelzinnigheid is geen ijdel spel, maar een verfijnde strategie om ons aan het denken te zetten over onze verhouding tot het lichaam, vooral het vrouwelijke lichaam dat onze samenleving neigt te overseksualiseren of onzichtbaar te maken.

De invloed van de Californische Light and Space-beweging is duidelijk zichtbaar in haar werk, vooral in haar manier om licht te behandelen als een kneedbare substantie. Maar waar kunstenaars als Robert Irwin de grenzen van pure waarneming onderzochten, verankert Hollowell haar lichtexploraties in de meest concrete lichamelijke ervaring. Haar werken herinneren ons eraan dat elke waarneming, zelfs de meest abstracte, noodzakelijkerwijs door het filter van het lichaam gaat.

Haar techniek is net zo opmerkelijk als haar formele vocabulaire. Hollowell bouwt haar schilderijen op als sculpturen, waarbij ze hoge-dichtheidsschuimlagen en hars toevoegt om reliëfs te creëren die licht op complexe wijze vangen en weerkaatsen. Deze tastbare dimensie is essentieel voor haar artistieke project. De schaduwen die door deze reliëfs worden gecreëerd zijn geen simpele decoratieve effecten, maar maken integraal deel uit van het werk en creëren een lichtchoreografie die verandert naargelang de positie van de toeschouwer. Met deze materialen geeft Hollowell fysieke aanwezigheid aan vaak als onuitsprekelijk beschouwde ervaringen. De oppervlakken van haar schilderijen worden gevoelige topografieën die aanraking evenzeer uitnodigen als het kijken.

Maurice Merleau-Ponty sprak in zijn Fenomenologie van de waarneming over het lichaam niet als een eenvoudig object in de ruimte, maar als het medium van ons zijn-in-de-wereld zelf. Hollowell materialiseert dit filosofische idee door werken te creëren die ons letterlijk in ons eigen lichaam de gewaarwordingen laten voelen die zij oproepen. Naar haar schilderijen kijken wordt een belichaamde ervaring waarbij het zicht al onze andere zintuigen activeert.

Haar systematische gebruik van symmetrie is niet alleen een esthetische keuze. Het is een filosofische uitspraak over het wankele evenwicht tussen orde en chaos, tussen controle en overgave, dat de lichamelijke ervaring kenmerkt. In haar werken over bevalling wordt deze symmetrie een krachtige metafoor voor het geboorteproces zelf, een moment waarop het lichaam zich letterlijk in twee afzonderlijke entiteiten splitst, terwijl het toch een fundamentele eenheid behoudt.

De temporele dimensie is ook belangrijk in haar werk. In haar serie “Around the Clock” (2022) transformeert zij de dagelijkse cyclus van borstvoeding tot een visuele meditatie over de cyclische tijd van het moederlichaam. De borsten, gerangschikt als de uren van een klok, worden markeringen van een tijd die niet langer lineair is maar organisch, bepaald door de behoeften van de zuigeling in plaats van door sociale conventies.

De invloed van tantrische kunst is duidelijk in haar werk, maar Hollowell beperkt zich niet tot het reproduceren van traditionele vormen. Ze herontwerpt ze in een hedendaagse context, en creëert een fascinerende dialoog tussen oosterse spiritualiteit en westerse lichamelijke ervaring. Haar werken suggereren dat het heilige niet te vinden is in een mystiek hiernamaals, maar in de onmiddellijke ervaring van het lichaam.

Wat bijzonder opmerkelijk is in haar recente werk is de wijze waarop ze de ervaring van de bevalling benadert. In een artistieke traditie die dit onderwerp grotendeels heeft vermeden of aan de marges heeft geplaatst, plaatst Hollowell het in het centrum van haar praktijk. Haar weergaven van de ontsluiting van de baarmoedermond transformeren dit fysiologische proces tot een kosmisch epos waarin het moederlichaam de plaats van een universele transformatie wordt.

De politieke dimensie van haar werk mag niet worden onderschat. In een context waar reproductieve rechten voortdurend bedreigd worden, waar het vrouwelijke lichaam een ideologisch slagveld blijft, bevestigen Hollowells werken de kracht en autonomie van het vrouwelijke lichaam. Haar werk over abortus, met name in “Emerald Mountain” (2013), benadert deze ervaring niet als een trauma, maar als een moment van bevrijding en zelfbevestiging.

Haar werk heeft een diep spinozistische dimensie. Voor Baruch Spinoza waren lichaam en geest slechts twee aspecten van dezelfde substantie, en was vreugde verbonden met de toename van onze daadkracht. Hollowells werken belichamen deze filosofie door de kracht van het vrouwelijke lichaam te vieren zonder het ooit tot louter materie te reduceren. Elk schilderij is een bevestiging van de vreugde die zelfs uit de meest intense fysieke ervaringen kan ontstaan.

Haar behandeling van seksualiteit is bijzonder genuanceerd. In tegenstelling tot zoveel kunstenaars die onbewust de mannelijke blik reproduceren, creëert Hollowell werken die het vrouwelijke verlangen vieren in al haar complexiteit. Haar “Linked Lingams” zijn niet louter fallische voorstellingen, maar verfijnde verkenningen van de onderlinge verbondenheid van seksuele energieën.

In haar recentste werken gaat Hollowell nog een stap verder in haar verkenning van lichaamselijkheid door directe afdrukken te integreren van zwangere vrouwenlichamen. Deze sculpturale elementen creëren een fascinerende brug tussen abstractie en fysieke realiteit, tussen artistieke representatie en directe lichamelijke aanwezigheid. Het is een gedurfde evolutie die haar inzet herbevestigt om haar werk te verankeren in de geleefde ervaring, terwijl ze een transcendente dimensie behoudt.

Het kleurenpalet van Hollowell is door de jaren heen ook verrijkt. Bij de huidtinten en hemelsblauwen van haar vroege werken zijn galgroene, schemerpaarse en elektrische fuchsia’s toegevoegd die het emotionele spectrum van haar werk vergroten. Elke kleur is niet alleen afgestemd op zijn visuele waarde, maar ook op zijn vermogen om een specifieke fysieke sensatie op te roepen.

Wat haar werk vandaag bijzonder relevant maakt, is dat zij werken creëert die weerstand bieden aan digitale reproductie. In een wereld waar kunst steeds meer via schermen wordt geconsumeerd, vragen Hollowells schilderijen om fysieke aanwezigheid. De wisselwerking van schaduw en licht, subtiele reliëfs en textuurvariaties kunnen alleen volledig gewaardeerd worden in persoon, wat de relevantie van directe ervaring benadrukt in een steeds meer gemedialiseerde wereld.

Het werk van Loie Hollowell vertegenwoordigt veel meer dan een loutere formele innovatie binnen het veld van geometrische abstractie. Het is een gedurfde poging om een nieuwe visuele taal te creëren die het onzegbare kan uitdrukken, die momenten waarop onze lichamelijke ervaring zo intens wordt dat deze de grenzen van conventionele representatie overstijgt. In een artistiek landschap dat vaak wordt gedomineerd door cynisme en intellectuele distantie, herinnert haar werk ons eraan dat kunst ons nog steeds diep kan raken en ons in ons lichaam de transformerende kracht van esthetische ervaring kan doen voelen.

En weet je wat? Als dit je ongemakkelijk maakt, als deze lichamen getransformeerd tot kosmos je van streek maken, als deze onomwonden viering van vrouwelijke lichamelijkheid je verontrust, dan is dat misschien precies wat hedendaagse kunst nodig heeft. In een wereld die voortdurend probeert ons te doen ontlichaamen, ons onze lichamelijke staat te laten vergeten, is het werk van Hollowell een monumentale herinnering aan onze fundamentele menselijkheid, in al haar verschrikkelijke en sublieme schoonheid.

Was this helpful?
0/400

Referentie(s)

Loie HOLLOWELL (1983)
Voornaam: Loie
Achternaam: HOLLOWELL
Geslacht: Vrouw
Nationaliteit(en):

  • Verenigde Staten

Leeftijd: 42 jaar oud (2025)

Volg mij